Vücudumuz, et ve balık gibi gıdalardaki proteini olan amino asitlere ayırır.
Vücut ileriki evrede amino asitleri proteine çevirerek kullanır. Gerekli olmayan herhangi bir amino asit daha da parçalanır ve vücuttan atılır.
(PKU) Fenilketonüri olan insanlar, kanlarında ve beyinlerinde biriken amino asit fenilalanini parçalayamazlar. Yaşanan durum beyin hasarına neden olabilir ve bu nedenle fenilketonüri diyeti yapmak gerekir.
Fenilketonüri Diyeti Nedir?
Fenilketonüri Diyeti Nedir; yüksek proteinli gıdalardan (et, yumurta ve süt ürünleri gibi) tamamen kaçınan, patates ve tahıllar gibi diğer birçok gıdanın alımını kontrol eden düşük proteinli bir diyettir.
- Buna ek olarak, PKU olan insanlar normal büyüme ve iyi sağlık için gerekli tüm besinleri aldıklarından emin olmak için bir amino asit takviyesi almalıdır.
- Ayrıca, PKU ve ilgili koşulları olan insanlar için diyetlerine dâhil edilmek üzere özel olarak tasarlanmış yaygın gıdaların (un, pirinç ve makarna gibi) birkaç düşük proteinli çeşitleri de vardır. Bunların çoğu doktor reçetesiyle mevcuttur.
- Fenilalanin seviyesinin şiddeti onaylandığı takdirde bebeklerde hızlı bir şekilde amino asit içeren gıda takviyeleri başlatılır.
- Fenilalanin seviyeleri, iğneden özel bir karta kan toplayarak ve laboratuvara gönderilerek düzenli olarak izlenir.
Fenilketonüri Diyeti Nasıl Yapılır?
Balık, Tavuk, Kırmızı Et ve Süt Ürünleri; Fenilketonüri hastaları fenilalanin içeriği düşük olan özel bir diyetle tedavi edilirse beyin hasarı önlenebilir. Fenilketonüri diyeti nasıl yapılır diye düşünenler hayvansal proteinlerden kaçınılır, çünkü en yüksek miktarda fenilalanini bu gıdalar içerir.
- Yenmemesi gereken hayvansal gıdalar arasında et, süt, tavuk ve süt ürünleri yer almaktadır.
- Hastalar yüksek proteinli gıdalar ve tahıllar tüketmelidir. Bunlar, ekmek, makarna, buğday, pirinç gibi ürünlerdir.
- Teşhis konulan bebekler düşük fenilalanin içeren özel mamalar ile beslenmektedir.
Fenilketonüri Diyeti Sağlıklı mı?
Fenilketonüri diyeti sağlıklı mı; Fenilketonüri kalıtsal bir hastalık çeşidi olduğu için doktor kontrolünde yapılırsa oldukça sağlıklıdır.
- Özel beslenme ve reçeteler ile yapılır.
- Takviye gıdalar ve ilaçlar kullanılır.
- Doktorunuzun belirttiği sıklıkla kan vermeye gidilmelidir.
Fenilketonüri Diyeti Faydaları
Randomize olmayan çalışmaların sonuçları, fenilalanin diyetinin kan fenilalanin seviyelerini azaltmada, zekâ faktörünü ve nöropsikolojik sonuçları iyileştirmede etkili olduğu sonucuna varmıştır. Fenilketonüri diyeti faydaları uzun vadede ve doktor kontrolünde oldukça etkilidir.
- Kanıtı olmayan rastgele çalışmalar ise, tanı sırasında düşük fenilalanin diyetine başlanmasını önermektedir.
- Fenilalanin seviyesinin kesin olarak kısıtlanması ve diyetin ne zaman bırakılması gerektiği konusunda belirsizlikler mevcuttur.
- Doktor gözetimi önerilmektedir.
- Fenilketonüri diyeti için hastalığın seviyelerine göre doktorunuza danışmanız önerilmektedir.
Fenilketonüri Diyeti Yapanlar
Fenilketonüri diyeti yapanlar göz önüne alındığında 4 kişiden 1’inde ilerlemenin önüne geçildiği belirtilmiştir.
- Normal bireylerde olması gereken zekâ kat sayısı % 869,44 iken Fenilketonüri diyeti uygulayan bireylerde %527,89 a yükselmiştir.
- Diyet uygulamayan kişilerde ise bu oran %239,03’tür.
- Bu nedenle yaşam kalitesini arttırmak ve daha sağlıklı hayat sürmek için mutlaka doktor gözetiminde diyet uygulanmalıdır.
