Uyku, çocukların biyolojik ve ruhsal gelişimi açısından kıymetli bir yere sahiptir. Çocukların uyku gereksinimi yaşa nazaran değişkenlik göstermektedir (2 yaşına kadar- ortalama 14 saat, 3- 5 yaş- ortalama 11-13 saat, okul periyodundaki çocuklar- 10-11 saat). Bununla birlikte uyku kalitesi ve sistemi de epeyce kıymetlidir.
Uyku bozuklukları öğrenme, dikkat ve hafıza sıkıntılarına, gündüz uykululuğuna ve bilhassa uzun süren uyku bozukluklarında ruhsal hastalıklara yol açabilmektedir. Beyin gelişiminin çok süratli olduğu çocukluk devrinde bu meselelerin giderilmesi büyük ehemmiyet taşır.
Uykuya Dalmada/ Sürdürmede Zahmet
Burada uyku öncesi ritüeller değerlidir. Şayet çocuk aşikâr formda uyumaya alıştıysa bu alışkanlık bozulduğunda uykuya dalmada zahmet çekebilir. Bu mevzuda sallama, dokunma, masal, ninni ya da oyuncak üzere bir objeye sarılma üzere yardımlara muhtaçlık duyulabilir. Bilhassa okul çağındaki çocuklarda gerilim ve anksiyeteye bağlı olarak sıklıkla gözlenmektedir.
Uyku Terörü
Erkek çocuklarda daha sık görülen uyku terörü olarak bilinen şey çocuğun gözleri açık ancak karşısındakini görmüyormuşçasına bakarak, yüksek sesle ağlamasıdır. Uyanık üzere görünse de uyanık değildir. Ebeveyn susturmaya çalıştığında ağlamanın şiddeti de artar. Ama ebeveynin çocuğun görebileceği olacak biçimde ışığı yakıp, odada sakince oturması daha tercih edilebilir bir usuldür. Bu bir manada çocuğa “Ben senin yanındayım’’ iletisini verir. Çocuk sakinleşmeye başladığında genelde kollarını ebeveyne uzatıp, kucağa alınmak ister. O vakit ebeveyn çocuğu kucağına almalı ve böylelikle çocuk ebeveynin kollarında uykuya dalar. Telaşlı ve dehşetli çocuklarda daha sık görülür, ailesel yatkınlık kelam mevzusudur.
Kâbus
Uykunun REM devrinde ortaya çıkar. En çok görüldüğü yaş kümesi 3-5 yaştır. Lakin hayatın her periyodunda olabilir. Gerilim ve korkunun arttığı periyotlarda daha sık olabilir. Özgül bir tedavisi de yoktur. Altta yatan sebeplerin araştırılması gerekir. Dehşet içinde uyanan çocukla ilgilenilmeli, düşünü dinlemeli, rahatlatmaya çalışılmalıdır.
Diş Gıcırdatma (Bruksizm)
Her yaşta olabilen, sıklıkla N-REM evresinde ortaya çıkan bir durumdur. Çene eklemi ve dişlerde aşınmaya ve basınç nedeniyle baş ağrısına neden olabilir. Altta yatan sebeplerin (stres, anksiyete gibi) araştırılması ve ortadan kaldırılması önerilir.
Uyurgezerlik
Yineleyici, uyku sırasında kalkma ve gezinme devirleridir. Sıklıkla 4-8 yaş ortası başlar, ergenliğe gerçek azalır. Gözler açık ve hareketsizdir, bakışlar donuktur. Yaşananlar sabah hatırlanmaz yahut çok az hatırlanır. Mesken içi güvenlik tedbirleri alınmalı, profesyonel yardım alarak sorun giderilmelidir.
Narkolepsi
Çocuk ve ergenlerde genellikle çok, denetim edilemeyen gündüz uykululuğu olarak bilinir. Kişi beklenmedik vakitlerde konuşurken yahut yemek yerken bile birdenbire uykuya dalarlar. Kronik seyirli nörolojik bir bozukluktur. Birebir vakitte güçlü bir his yaşandığında yahut gülerken ani kas gücü kaybı oluşabilir (katapleksi). Bazen de uyandıktan sonra kısa mühlet hareket edememe (uyku paralizisi) ve uykuya geçişte halüsinasyonlar görülebilir.
Uykuda İşeme Bozukluğu (Enürezis Nokturna):
Sıklıkla N-REM evresinde görülür. Pek çok sebebi olabilir. 5 yaş üstü çocuklarda görülmektedir. Genetik, uyanma bozuklukları, hormonal ve mesane (idrar kesesi) ile ilgili sebeplerden olabilir. Günlük sıvı tüketimleri düzenlenmeli, akşamları sıvı alımları kısıtlanmalı, yatmadan evvel kola, kafein içeren içecekler, çay, kalsiyum içeren yiyecekler ve tuzlu besinler yasaklanmalıdır.
Kaynak:Doktor Sitesi